Πώς ο νευροσυμπεριληπτικός τουρισμός επαναπροσδιορίζει τη Φιλοξενία

Ο τουρισμός κάνει στροφή. Η έννοια της προσβασιμότητας διευρύνεται, καθώς ο κλάδος της φιλοξενίας αρχίζει να αναγνωρίζει τις ανάγκες των νευροδιαφορετικών ταξιδιωτών, δηλαδή των ανθρώπων που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού, ζουν με ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας) ή παρουσιάζουν μαθησιακές και γνωστικές ιδιαιτερότητες.

Σύμφωνα με την έκθεση The Future 100: 2024 της VML Intelligence, περίπου το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού εκδηλώνει κάποιας μορφής νευροδιαφορετικότητα. Μόνο ο αυτισμός αγγίζει το 1 στα 36 παιδιά, αριθμός αυξημένος σε σύγκριση με το 1 στα 44 παιδιά που ίσχυε το 2021, όπως αναφέρει το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Παράλληλα, οι διαγνώσεις ΔΕΠΥ σε ενήλικες αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς, φαινόμενο που αποδίδεται, σύμφωνα με το αμερικανικό μέσο ενημέρωσης Psychology Today, στη βελτιωμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας, στη μείωση του κοινωνικού στίγματος και στη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση γύρω από τα συμπτώματα.

Η αλλαγή δεν περιορίζεται στα στατιστικά. Στην ποπ κουλτούρα, η ορατότητα αυξάνεται: η ταινία Standing Up, για παράδειγμα, αφηγείται την ιστορία ενός stand-up κωμικού που προσπαθεί να ισορροπήσει τη συγκατοίκηση με τον πατέρα του και τη συν-ανατροφή του αυτιστικού γιου του. Ακόμα και διάσημοι καλλιτέχνες, όπως η τραγουδίστρια και τραγουδοποιός Billie Eilish, έχουν μιλήσει ανοιχτά για τις νευρολογικές τους ιδιαιτερότητες -στην περίπτωσή της, το Σύνδρομο Τουρέτ, συμβάλλοντας έτσι στη δημόσια κατανόηση και αποδοχή της νευροδιαφορετικότητας.

Αυτή η αλλαγή κοινωνικής αντίληψης, αναπόφευκτα, μεταφέρεται και στον τουρισμό. Όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες γνωρίζουν και διεκδικούν τις δικές τους, συχνά αόρατες, ανάγκες. Η Επαγγελματική Ένωση Διοργάνωσης Συνεδρίων, PCMA, υπογραμμίζει ότι τόσο οι τουρίστες όσο και οι συμμετέχοντες σε συνέδρια είναι πλέον πιο ευαισθητοποιημένοι από ποτέ σε θέματα προσβασιμότητας και ο τουριστικός τομέας οφείλει να ακολουθήσει.

Παράλληλα, η Διεθνής Επιτροπή Διαπίστευσης και Εκπαίδευσης, IBCCES, χαρακτηρίζει τον τουρισμό για άτομα με ειδικές ανάγκες ως «το ταχύτερα αναπτυσσόμενο κομμάτι της αγοράς». Μόνο οι ταξιδιώτες με ειδικές ανάγκες πραγματοποιούν ετησίως περίπου 32 εκατ. ταξίδια παγκοσμίως. Ωστόσο, η προσφορά παραμένει ελλιπής. Έρευνα της Autism Travel αποκαλύπτει ότι το 87% των γονέων παιδιών με αυτισμό δεν ταξιδεύουν οικογενειακά, παρότι το 93% δηλώνει ότι θα το έκανε εάν υπήρχαν πιστοποιημένες ως φιλικές προς τον αυτισμό επιλογές.